.: در محضــــــــر استاد مهــــــــدی طیّب :.

 

 

برخی طریقت های عرفانی ، با مطرح ساختن اینكه مَجاز پلی به سوی حقیقت است و برای رسیدن به حقیقت هرچیز باید از رقیقه آن كمك گرفت ، لذا برای رسیدن به حقیقت عشق كه همان عشق الهی است نیز باید از عشق مَجازی ، یعنی عشق های دنیوی و بشری برای خود بیابند تا با عشق ورزیدن به وی و تلاش برای جلب و جذب آن معشوق ، راه عشق ورزیدن به خدا و جلب نظر الهی را یاد بگیرند . دل سپردن به خوبرویان و عشق باختن به مُغبچگان ، سوژه اصلی داستان های فراوانی در ادبیات عرفانی است .

 

در این زمینه نیز باید توجّه كرد كه گرچه وجود مشابهت هایی بین مَجاز و حقیقت ، در وادی عشق قابل انكار نیست و امكان این را كه كسی با گرفتار آمدن به یك عشق مَجازی ، از خودپرستی و خودخواهی رهایی یافته و پاكبازی و ایثار در راه معشوق را تجربه نموده و به لطافت روحی دست یافته و آیین عشق را بیاموزد و از این آموخته خود در راه عشق حقیقی بهره جوید ، نمی توان مطلقاً منتفی دانست ، امّا احتمال این را كه شخص چنان در همان عشق مَجازی غرق شود كه تا پایان عمر به همان عشق مجازی مشغول و از عشق حقیقی باز بماند ، نمی توان انكار كرد . قطعاً وجود كسانی كه عشق مجاز برای همیشه عمر آنها را اسیر خود كرده است به مراتب بیشتر از كسانی است كه از عشق مَجاز درس آموخته و عبور كرده و از آن راه به حقیقت عشق ، یعنی عشق الهی ، راه یافته اند .

 

بنابراین چون نمی توان مطمئن بود كه شخص در وادی عشق از مَجاز گذشته و به حقیقت وارد شود ، نمی توان رفتن به سوی عشق مَجازی را توصیه و تجویز كرد . كما اینكه ابتلائات و مصائب ، مثل فقر و بیماری ، در برخی اشخاص مایه تزكیه و تطهیر روح از گناهان و تعالی و ترقّی معنوی بوده اند . امّا این موجب نمی شود كه به اشخاص توصیه كنیم به دست خود ، خویشتن را به فقر و بیماری مبتلا سازند . از این امر نمی توان غفلت كرد كه توصیه و تجویز عشق مَجاز ، بعضاً زمینه ساز آلودگی های اخلاقی و جنسی در بین اعضای چنین گروه هایی گشته و به جای طهارت و تعالی ، آلودگی و انحطاط عاید آنها شده است .

 

 

سرّحقّ